Tasarım ve Programlama - GAP İdaresi Başkanlığı Bilgi İşlem Koordinatörlüğü Ercan YİĞİT

• Anasayfa
• GAP Eylem Planları

GAP BÖLGE KALKINMA PROGRAMI
(2021-2023)

İdaremiz, 2021-2023 yıllarını kapsayan ve Bölge Kalkınma Programı olarak adlandırılan yeni nesil eylem planInı başta kalkınma ajansları olmak üzere bölgedeki diğer paydaşlar ile işbirliği içerisinde hazırlamıştır. Bölge Kalkınma Programı, önceki Eylem Planlarından farklı olarak İdaremizin sorumlu olduğu bölgeyi bir bütün olarak ele alan ve bölgenin kendine özgü potansiyel ve ihtiyaçlarından hareketle belirlenmiş olan sonuç odaklı sektörel programları içermektedir.

Bölge Kalkınma Programının temel amacı, model projelerin desteklenmesi vasıtasıyla bölgemizde yenilikçi uygulamalara öncülük etmektir. İdaremiz, başta tarım ve sulama olmak üzere; kültür, sosyal içerme, turizm, kırsal kalkınma ve enerji alanlarında destek vermekte; bu destekler yerinden kalkınma anlayışıyla, katılımcı bir şekilde tasarlanmakta ve uygulanmaktadır. Ekonomik ve sosyal kalkınmayı desteklemek üzere rekabetçi ürün türlerine geçiş, pazarlama olanaklarının genişletilmesi, organik tarım, yenilenebilir enerji ve inovasyon çalışmaları, kaynak verimliliği, insan kaynakları ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi, doğal varlıkların ve kültürel mirasın korunması ve değerlendirilmesi, bölgenin rekabet gündemini desteklemede yeni dönemin önemli unsurları olacaktır.

GAP Bölge Kalkınma Programı (2021-2023)

GAP EYLEM PLANI
(2014-2018)

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) Türkiye’nin bölgesel potansiyelini ortaya çıkaran, yarattığı refahla ülke ekonomisine reel anlamda katkı sağlayan önemli bir bölgesel gelişme programıdır. Yerel girişimleri harekete geçiren ve ulaşılabilir hedeflere sahip bir projedir. Türkiye’nin en büyük ve dünyanın sayılı projeleri arasında olan GAP, ülkemizin birlik ve beraberlik içinde yürüme kararlılığının, gelişime açıklığının göstergesidir.

GAP EYLEM PLANI
(2008-2012)

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP)’nin başta sulama olmak üzere temel altyapı yatırımlarının büyük ölçüde tamamlanması, ekonomik kalkınmanın ve sosyal gelişmenin sağlanmasına yönelik öncelikli program ve projelerin uygulamaya geçirilerek bölgesel gelişmenin 2008-2012 dönemini kapsayan beş yıllık süre içerisinde hızlandırılması amacıyla GAP Eylem Planı hazırlanmış ve uygulamaya konulmuştur.

GAP Eylem Planı kapsamında 4 gelişme ekseni ve bu eksenler altında 73 ana eylem bulunmaktadır. Ana eylemler çerçevesinde yer alan proje ve faaliyetlerin sayısı ise 300’ün üzerindedir.

I.Ekonomik Kalkınmanın Gerçekleştirilmesi

II.Sosyal Gelişmenin Sağlanması

III.Altyapının Geliştirilmesi

IV.Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi

EP uygulamalarının öngörülen sürede tamamlanması amacıyla öncelikle yatırımlara tahsis edilen ödenek miktarında çok önemli bir artış sağlanmış; beş yılda, 2012 yılı fiyatlarıyla, 18,2 milyar TL kaynak aktarılmış, 14,7 milyar TL harcama yapılmıştır.

GAP EP kapsamında yer alan eylem, proje ve faaliyetlere ilişkin son gelişmeler 2014 yılı itibariyle aşağıda özetlenmiştir.

I.Ekonomik Kalkınmanın Gerçekleştirilmesi;

Cazibe Merkezleri Destekleme Programı (CMDP)’na 2008 yılında Diyarbakır’da 2009 yılında Şanlıurfa’da ve 2013 yılında Gaziantep’te başlanmıştır.

Teşvikler: GAP Bölgesi için 2008-2012 döneminde 14,8 milyar TL sabit yatırım tutarı ve 60.482 kişilik istihdam öngörülen toplam 2.057 adet teşvik belgesi düzenlenmiştir. Ayrıca, 182.856.000 TL enerji desteği, 9.420.000 TL faiz desteği verilmiştir. Haziran 2012 tarihinde uygulamaya konulan yeni teşvik yasasının bir öncekine kıyasla daha geniş kapsamlı olması ve GAP Bölgesi’ne daha fazla ayrıcalıklar sunması Bölge’ye yapılan özel sektör yatırımlarında dikkate değer bir artışa neden olmuştur. 2012 ve 2013 yılları toplamında 1.264 adet teşvik belgesi verilmiş, 13.141 milyon TL sabit yatırım tutarı ile 56.689 kişilik istihdam öngörülmüştür.  

KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla gerekli tedbirler alınmış, kullandırılan kredilerde artış sağlanmıştır. 2008-2010 döneminde KOSGEB tarafından toplam 1.225 işletmeye ulaşılması ve 153 milyon TL tutarında yeni yatırımın desteklenmesi öngörülmüştür. 2010 yılı sonu itibariyle eylem gerçekleştirilmiş, hedef aşılmıştır. Bölgesel kalkınma programından yararlanacak işletme sayısı 6.111’e yükselmiş, kredi hacmi ise 661,3 milyon TL olmuştur. İşletme adedi açısından %499, kredi tutarı açısından ise %432 gerçekleşme sağlanmıştır.

Ziraat Bankası tarafından kullandırılan kredi tutarı bir önceki yıla göre 2009 yılında %39,4, 2010 yılında %45,6, 2011 yılında %2,8 ve 2012 yılında %7,4 oranında artmıştır.

Halk Bankası tarafından 2008-2012 döneminde 4.505 firmaya 32.011.392 avro, 49.623.451 dolar ve 673.724.212 TL kredi kullandırılmıştır. Bölge'de toplam 32.345.301 TL çiftçi kredisi verilmiştir.

Gaziantep, Dicle ve Harran Üniversitesi bünyesinde kurulan 3 adet teknopark faaliyete geçmiştir.

Kültür varlıklarının korunması amacıyla yürütülen restorasyon çalışmaları kapsamında 2008 - Haziran 2014 döneminde 59 adet kültür varlığı eski eserin onarımı tamamlanmıştır.

Doğal kaynakların korunması amacıyla orman varlığının artırılmasına ve erozyonun önlenmesine yönelik faaliyetler çerçevesinde 2008 – Haziran 2014 döneminde 11.505 hektar alanda ağaçlandırma, 6.788 hektar alanda rehabilitasyon, 37.261 hektar alanda erozyon kontrolü, 1.350 hektar alanda mera ıslahı çalışması yapılmış ve 61.175.000 adet fidan üretimi gerçekleştirilmiştir.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yenilenebilir enerji kaynaklarından daha çok yararlanmak ve enerji verimliliğini artırmak amacıyla pilot uygulamalar, eğitim/bilinçlendirme programları, kapasite geliştirme faaliyetleri ve ölçme/değerlendirme/raporlama çalışmalarını içeren Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı ve Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi (YEEV) uygulanmaktadır. Projenin 2009 yılı Temmuz ayında başlayan ilk fazı kapsamında, Bölge’nin yenilenebilir enerji (YE) ve enerji verimliliği (EV) potansiyelini irdeleyen ve aşağıda yer alan konu başlıklarını içeren bir eylem planı hazırlanmıştır. Projenin ikinci fazında pilot proje uygulamaları ve kapasite geliştirme faaliyetleri yürütülmektedir.

Tarımsal üretimde verimliliğin artırılarak tarıma dayalı sanayi yapısının geliştirilmesi amacıyla destekler artırılmış ve yeni tedbirler alınmıştır.

• Tarımsal Örgütlenme Projeleri kapsamında 2008-2013 döneminde 93 kooperatife kredi kullandırılmış; 80 kooperatif çalışması tamamlanmıştır. 3.568 aileye 15.868 büyükbaş ve 18.950 küçükbaş olmak üzere 34.818 baş hayvan dağıtılmıştır. Ayrıca, 365 dekar plastik örtülü sera yapılmıştır.
• Organik tarımı teşvik etmek, organik üretimi geliştirmek amacıyla tüm GAP illerinde demonstrasyonlar kurulmuş, üreticilere yönelik eğitim ve yayım çalışmaları yapılmıştır. GAP illerinde 4.056 dekar alanda organik meyve bahçesi tesis edilmiş, 1.350 da alanda tarla bitkileri (buğday, nohut, mercimek, susam) demonstrasyonu kurulmuştur. 7.000 da alanda zeytin ve 1.220 da alandaki meyve bahçesinde “organik tarıma geçiş süreci sertifikasyon işlemi” tamamlanmıştır. Organik bal üretimi için 880 adet kovan dağıtılmış, kompost üretim tesisi kurulmuş ve 520 çiftçiyle eğitim ve yayım faaliyetleri gerçekleştirilmiştir.
• Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı kapsamında 2008-2013 döneminde 621 adet proje programa alınmış, 206,3 milyon TL ödeme yapılmıştır. Projelerin 590 adedi tamamlanmış, 7.073 kişi istihdam edilmiştir. 4 adet proje devam etmektedir. Tamamlanan 590 projenin 274’ü bitkisel ürün işlemesi, 60’ı tarımsal ürün depolaması, 57’si hayvansal ürün işlemesi, 148’i alternatif enerjili sera, 31’i soğuk hava deposu, 14’ü toplu basınçlı sulama, 1’i hayvansal orijinli gübre işlenmesi,  5’i ise koyun-keçi ve manda konusundadır.
• Hayvancılığın geliştirilmesi amacıyla 50 büyükbaş ve üzeri işletmelere özel destek sağlanmıştır. 2009-2013 döneminde 173 yatırımcıya 23.122 baş düve, 158 adet sağım ünitesi, soğutma tankı ve 132 inşaat için, 87,1 milyon TL hibe desteklemesi yapılmıştır. 2011-2013 dönemine ait 65 proje devam etmektedir. 2013 yılında 20 proje yatırıma alınmış olup, projeler tamamlandığında 3.535 baş hayvan için 15,7 milyon TL hibe desteği verilmiş olacaktır.

GAP Bölgesi’nde sulamaya açılmış ve açılacak alanlarda tarımsal eğitim ve yayım hizmetlerinin etkinliğinin ve bu konuda hizmet veren başta çiftçi örgütleri olmak üzere kurum ve kuruluşların kapasitelerinin artırılmasına katkıda bulunmak amacıyla GAP Tarımsal Eğitim ve Yayım Projesi (TEYAP) yürütülmektedir. Proje kapsamında; 2013 yılı sonuna kadar 1.676 faaliyet gerçekleştirilmiş ve bu faaliyetler kapsamında ulaşılan teknik eleman sayısı 2.181, doğrudan ulaşılan çiftçi sayısı 11.206, dolaylı olarak ulaşılan çiftçi sayısı ise yaklaşık 140.000 olmuştur.

Mayınlı Arazilerin Temizlenmesi programı kapsamında sınır boyunca uzanan mayınlı alanların temizlenmesi ve başta yüksek katma değerli tarım olmak üzere en verimli şekilde değerlendirilmesi öngörülmüştür. Suriye ile yaşanan gelişmeler nedeniyle konuyla ilgili ihale iptal edilmiştir. Plan döneminde, GAP İdaresi Başkanlığı ile Harran Üniversitesi işbirliğinde yürütülen“Türkiye’nin Güney Sınırı Boyunca Yer Alan Mayınlı Alanların Alt Gelişim Projesi” tamamlanmıştır. Proje ile Hatay ve Şırnak illeri arasında yer alan mayınlı hat ve yakın çevresinin toprak, tarım, kültürel, arkeolojik yapı, endemik bitki çeşitleri ve yer altı zenginlikleri potansiyeli belirlenmiş ve ekonomiye kazandırılması için modeller oluşturulmuştur. Mayın temizliği öncesi tamamlanan bu çalışma, temizlik sonrası alanın ekonomiye kazandırılması için model ve stratejik kararların alınması ve mevcut kültürel değerlerin de korunması açısından çok önemli katkılar sağlayacaktır.

II.Sosyal Gelişmenin Sağlanması

Eğitim - 2008-2012 döneminde okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim düzeyinde toplam 13.056 derslik yapılması öngörülmüş, 11.313 derslik açılarak %86,6 fiziki gerçekleşme sağlanmıştır. Okulöncesi eğitimde hedeflenenden fazla derslik açılmıştır. 2007-2008 eğitim öğretim yılında ilköğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısı Türkiye genelinde 32 iken, 2013-2014 döneminde 3 birimlik iyileşme sağlanarak 29’a gerilemiş, GAP Bölgesi’nde ise 44 iken 5 birim iyileşerek 39’a düşmüştür.

2007-2008 eğitim-öğretim yılında genel ortaöğretimde derslik başına düşen öğrenci sayısı GAP Bölgesi’nde 43 iken 2013-2014 öğretim döneminde 42’ye gerilemiştir. Çok fazla sayıda derslik yapılmasına rağmen gerek nüfus artış hızının yüksek olması gerekse yeni eğitim sistemine geçilmesi nedeniyle derslik ihtiyacı devam etmektedir.

2008-2012 dönemi itibariyle lise ve dengi okullar bünyesinde yapılan pansiyonlar da dâhil olmak üzere 19.920 öğrenci kapasiteli pansiyon yapılmış, % 102,4 gerçekleşme ile eylem hedefi aşılmıştır.

Bölge’de 2006 yılından sonra kurulan 6 üniversite ile birlikte dokuz il de üniversiteye kavuşmuştur. Başta yeni kurulanlar olmak üzere plan döneminde üniversitelere 1,2 milyar TL kaynak aktarılarak fiziki ve beşeri altyapılarının geliştirilmesine destek verilmiştir. Bölge’nin ihtiyaçlarına uygun yeni eğitim birimlerinin açılmasına önem verilmiş; 28 fakülte, 10 yüksek okul, 4 enstitü olmak üzere 42 yeni bölüm açılmıştır. Program sayısı ve üniversiteye kabul edilen öğrenci sayısı artmış, öğrenciler daha modern koşullarda eğitim olanağına kavuşmuştur.

Öğrenci Yurdu: Eylem Planı’nda 4.000 öğrenci kapasitesi olan 5 adet yurt yapımı öngörülmüştür. Yapımı devam eden Adıyaman Öğrenci Yurdu ile 2009 yılında programa alınan 4 adet yurt inşaatının tamamlanması ile bu hedefin gerçekleştirilmesi planlanmıştır. Bu dönemde Bölge’de yeni kurulan üniversitelere verilen desteklerle fiziki altyapıları geliştirilmiş, yeni bölümler ve programlar açılmış ve öğrenci sayısı artmıştır. Bu nedenle planda öngörülen illerin yanısıra Diyarbakır, Gaziantep, Nizip, Şanlıurfa ve Şırnak’ta da yeni yurtlar yapılmış ve 9.100 öğrencilik kapasite oluşturulmuştur.

Sağlık – Bölge’de 2008-2013 döneminde kamu hastanelerinde 3.643, Adıyaman Üniversitesi bünyesinde 200 ve Dicle Üniversitesi bünyesinde 395 adet hasta yatağı kapasitesi oluşturulmuş; toplamda 4.238 adet yatak ile plan hedefi aşılmıştır. On bin kişiye düşen hasta yatağı sayısı 2007 yılında 13,9 iken 2012 yılında 19,7’ye yükselmiş, plan hedefi yakalanmıştır. Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Gaziantep, Kilis, Siirt ve Şırnak illerine birer adet ADSM yapılmıştır. 2007 yılında 2.916 olan uzman hekim sayısı 2011’de 4.838’e ulaşmıştır. Anne ölüm oranı 2008 yılında yüz binde 38,9 iken, 2012 yılında yüz binde 14,7’ye gerilemiştir. Bebek ölüm oranı 2009 yılında binde 17,3 iken 2012 yılı sonunda binde 15,7’ye ve 2013 yılında da binde 15,5’e düşürülmüştür.

Sosyal Destek Projesi (SODES) uygulamaları istihdam, sosyal içerme ve kültür-sanat-spor alanlarında hazırlanan projeler finanse edilmektedir. 2008 - 2013 döneminde toplam 3.242 proje desteklenmiş ve yaklaşık 420 milyon TL kaynak aktarılmıştır.

İŞKUR tarafından 2008-2014 Haziran döneminde düzenlenen aktif işgücü programları için 9.005 kurs düzenlenmiş ve bu kurslara 207.836 kursiyer katılmıştır.

Sosyal Hizmet ve Yardımlar: 2008-2014 Haziran döneminde 4 adet çocuk ve gençlik merkezi, 2 adet sevgi evleri sitesi, 4 adet sosyal bakım ve rehabilitasyon merkezi, 12 adet toplum merkezi, 4 adet engelsiz yaşam merkezi, 6 adet gençlik merkezi ve 1 adet yaşlı bakım merkezi olmak üzere toplam 33 sosyal koruma merkezi kurulmuştur.

Plan döneminde mevcut ÇATOM’lar güçlendirilmiş, 16 yeni ÇATOM’un açılmasıyla faaliyetteki ÇATOM sayısı 44’e yükseltilmiştir. ÇATOM’larda her yıl ortalama 200’e yakın genç kız ve kadın iş bularak çalışmaya başlamaktadır. 8-10 kadın işyeri açarak kendi işini kurmaktadır. Her yıl 10 binden fazla kişi ÇATOM programlarına katılmakta, 50-60 bin kişi ÇATOM’lar aracılığıyla düzenlenen etkinlik ve hizmetlerden yararlanmaktadır. 1995-2014 Haziran itibariyle ÇATOM faaliyetleri ile yaklaşık 265 bin kişiye ulaşılmıştır.

Kültür Merkezleri: Kahta Kültür Merkezi 2008 yılında, Batman, Diyarbakır, Kilis ve Mardin kültür merkezleri 2011 yılında tamamlanarak hizmete açılmıştır. Şanlıurfa Kültür Merkezi’nin proje çalışmaları tamamlanmıştır.

Toplumun her kesiminin sportif faaliyetlere kolayca erişimlerini sağlamak amacıyla spor salonlarının sayısı artırılmış; toplam 17.250 seyircilik 14 adet spor salonu tamamlanarak hizmete açılmıştır.

III.Altyapının Geliştirilmesi

Sulama Yatırımları: Güneydoğu Anadolu Projesi’nin temel eksenini oluşturan ve GAP’ın tamamlanmasının ana koşulu olan sulama yatırımlarında çok önemli gelişmeler sağlanmıştır. GAP kapsamında başlangıçta su depolama yapıları olan barajlar inşa edilmiş ve hidroelektrik santralleri kurulmuştur. İkinci adımda depolanan suyu sulama alanlarına taşıyacak ana kanalların, daha sonra da tarlalara dağıtacak sulama şebekelerinin yapımı gelmektedir.

Plan döneminde sulama ana kanallarının yapımı gerçekleştirilmiş; 701,3 km’si 2008-2013 döneminde olmak üzere toplam 934,7 km ana kanal hizmete hazır hale getirilmiştir.

İnşaatlarına önceden başlanmış olan; Yukarı Harran Anakanalı, Kralkızı-Dicle Cazibe Sulaması İsale Kanalı ve 1. Kısım Ana Kanalı ile Çamgazi Ovası Sulaması, Samsat Pompaj Sulaması 1. Kısım, Yukarı Harran Ovası 6. Kısım Sulaması, Yukarı Harran Ovası Şebeke İnşaatı, Belkıs-Nizip Sulaması, Kayacık Ovası Sulaması tamamlanmıştır. Batman Sağ Sahil ve Sol Sahil Ana Kanal inşaatları bitirilmiştir.

EP döneminde ihaleleri yapılarak inşaatlarına başlanan Kralkızı-Dicle Cazibe Sulaması, Suruç Ovası Pompaj Sulaması, Bozova Pompaj Sulaması ana kanalları ile Aşağı Mardin Ana Kanalı inşaatlarının tamamı bitirilmiştir. Suruç Taşbasan Depolaması tamamlanmıştır.

Dünyanın en uzun 5. su iletim tüneli olan, yaklaşık 18 km uzunluğundaki Suruç Tüneli tamamlanmıştır.

Yaklaşık olarak 235 bin ha alanı sulayacak olan Silvan Barajı ve sulama projelerine başlanmıştır. Baraj inşaatında fiziki gerçekleşme %27, Silvan Barajı İletim Kanalı 1.Kısım (Babakaya Tüneli+İletim Kanalı) ve Silvan Barajı İletim Kanalı 2.Kısım (Silvan Tüneli)’da ise %5’tir.

Eylem Planı döneminde yapımına başlanan Pamukçay Barajı tamamlanmıştır.

Eylem Planı’nın sulama hedefi bir milyon 60 bin hektardır. 2013 yılı sonunda sulamaya açılan alan 411.508 hektara ulaşmış; planın sulama hedefi %38,8 oranında gerçekleştirilmiştir.

2014 yılı itibariyle 187.332 ha alanı sulayacak şebeke inşaatları devam etmektedir:

Ambar, Doğanpınar ve Ardıl barajları inşaatları devam etmektedir. Ayrıca Mardin Depolaması inşaatının sözleşmesi ve yer teslimi yapılmıştır.

Plan kapsamında inşaatına başlanan Ilısu Barajı’nda %73’lük fiziki gerçekleşme sağlanmıştır.

Bölge’de 2,4 milyon hektar alanda yürütülen arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme projeleri 2,3 milyon hektar alanda tamamlanmıştır. 7 ilde 93 proje kapsamındaki 1.881 köyde yapılan çalışmalardan yararlanacak nüfus 1 milyon kişidir. Harran Ovası’nda kapalı drenaj projesi ile 55.000 ha alanda çalışmalar planlanmış ve 35.843 ha alanda drenaj çalışmaları tamamlanmıştır. Planlanan 9.000 km drenaj hattının 7.416 km’si bitirilmiştir. Bu alanlarda tuzlanma problemi giderilmiştir.

GAP Bölgesi’ndeki illere doğalgaz arzı sağlanması için yürütülen 5 boru hattı inşaatından 3’ü tamamlanmış; Siirt, Batman ve Kilis illeri ile Bismil, Silvan, Beşiri, Kozluk, Kurtalan ilçelerine ve Adıyaman-Kâhta ilçesine doğal gaz arzı sağlanmıştır.

GAP Bölgesi’ndeki karayolu ağı 2013 yılı sonu itibariyle 6.306 km’dir. Otoyol ağı 291 km’ye, bölünmüş yol ağı ise 2.097 km’ye ulaşmıştır.

Batman ve Adıyaman havaalanı terminal binaları tamamlanmıştır. Şırnak Şerafettin Elçi Havaalanı 2013 yılında hizmete açılmıştır.

Başpınar Lojistik Merkezi’nin düzenlemesi tamamlanmıştır.

Kentlerin içmesuyu ihtiyacının karşılanması için devam etmekte olan projelerin tamamlanması hedeflenmiş; Adıyaman, Mardin-Kızıltepe, Siirt ve Şırnak içmesuyu projeleri tamamlanarak bu kentlere yeterli ve sağlıklı içme suyu sağlanmıştır. Batman İçmesuyu Uygulama Projesi bitirilerek belediyesine teslim edilmiştir.

Sanayi altyapısını geliştirmeye yönelik 7 adet organize sanayi bölgesi (OSB) ve 8 adet küçük sanayi sitesi (KSS) tamamlanmış; Bölge’deki OSB sayısı 16’ya, KSS sayısı ise 35’e yükselmiştir.

TOKİ tarafından 2008 – 2013 döneminde GAP illerinde yapımı planlanan 39.547 konutun11.533’ü tamamlanmış, 1.272’si tamamlanma aşamasında, 9.843’ü devam etmekte, 16.899’u ise proje/ihale aşamasındadır.

IV.   Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi

Bölge’de üç kalkınma ajansı 2008 yılında faaliyete geçmiştir. Karacadağ, İpekyolu ve Dicle kalkınma ajanslarında 104 uzman, 18 destek personeli olmak üzere toplam 125 personel görev yapmaktadır. Bu ajanslara 2009 yılından bu yana merkezi bütçeden toplam 198,1 milyon TL kaynak aktarılmıştır.